بررسی مقایسه‌ای خونریزی بعد از زایمان بر اساس مقادیر هموگلوبین و هماتوکریت در زنان بستری شده در فاز نهفته و فعال زایمان

  بررسی مقایسه‌ای خونریزی بعد از زایمان بر اساس مقادیر هموگلوبین و هماتوکریت در زنان بستری شده در فاز نهفته و فعال زایمان     سمیه نقی‌زاده [1] ، فهیمه صحتی شفائی [2] * ، مرتضی قوجازاده [3]     تاریخ دریافت 25/04/1392 تاریخ پذیرش 14/06/1392   چکیده   پیش زمینه و هدف: توجه به زمان پذیرش زنان جهت زایمان می‌تواند مانع از ایجاد بسیاری از مشکلات برای مادر و نوزاد گردد. یکی از عوارض و مشکلات زایمانی، خونریزی بعد از زایمان می‌باشد. خونریزی بعد از زایمان از علل مهم مورتالیته و موربیدیته مادران باردار محسوب می‌شود، این مطالعه به منظور بررسی مقایسه‌ای خونریزی بعد از زایمان بر اساس مقادیر هموگلوبین و هماتوکریت در زنان بستری شده در فاز نهفته و فعال زایمان در بیمارستان طالقانی تبریز انجام گرفت.   مواد و روش کار : این مطالعه توصیفی- مقایسه‌ای بر روی 500 نفر که به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده بودند، در بیمارستان طالقانی تبریز انجام گرفت. نمونه‌ها به طور تصادفی از دو گروه انتخاب شدند، گروه اول افرادی که در فاز نهفته زایمان (250 نفر) و گروه دوم زنانی که در فاز فعال زایمان (250 نفر) بستری شده بودند. اطلاعات مورد نیاز از طریق مشاهده سیر زایمان، مصاحبه با مادران و مطالعه مندرجات پرونده بیمار گردآوری شد. ابزار جمع‌آوری اطلاعات در این پژوهش، شامل پرسشنامه‌ای بود که بر اساس اهداف مطالعه تنظیم شده بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار آماری SPSS ( ver.13 ) استفاده شد.   یافته‌ها: در مورد خونریزی پس از زایمان با 5 0/0 P< اختلاف آماری معنی‌داری بین دو گروه مشاهده شد. میانگین هموگلوبین و هماتوکریت قبل از ترخیص از بیمارستان در گروه اول ( بستری در فاز نهفته زایمان)به ترتیب 4/1± 8/10 و 9/3± 1/33 و در گروه دوم ( بستری در فاز اکتیو زایمان) به ترتیب 1/3± 6/11 و 8/4± 7/33 بود، آزمون همبستگی نشان داد که میزان هموگلوبین (007/0 P< ) و هماتوکریت (008/0 P< ) بین دو گروه اختلاف آماری معنی‌داری دارد. هر چند اقدامات انجام شده جهت کنترل خونریزی بلافاصله بعد از زایمان در مرحله چهارم زایمان در گروه فاز نهفته بیشتر از فاز فعال بود اما فقط در مورد ماساژ رحم از روی شکم 001/0 P= اختلاف آماری معنی‌داری بین دو گروه بدست آمد.   بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد میزان خونریزی بر اساس مقادیر HG و HCT در زنانی که در فاز نهفته بستری شده بودند بیشتر از زنانی بود که در فاز فعال بستری شده بودند. بنابراین پذیرش زنان در مرحله نهفته زایمان با افزایش عوارض و مداخلات انجام شده بر روی مادر همراه است. لذا پیشنهاد می‌گردد در مراقبت‌های دوران بارداری آموزش کافی به تمام زنان باردار در مورد علائم شروع مرحله فعال زایمان داده شود و به آن‌ها توصیه گردد در صورت نداشتن مشکل، با وارد شدن در مرحله فعال زایمان در بیمارستان پذیرش شوند تا از عوارض ناشی از بستری شدن زودرس آن‌ها جلوگیری شود.   کلید واژه‌ها : خونریزی بعد از زایمان، هموگلوبین، هماتوکریت، فاز نهفته و فعال زایمان     مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، دوره یازدهم، شماره هشتم، پی در پی 49، آبان 1392، ص 638-630     آدرس مکاتبه : دانشکده پرستاری مامایی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز تلفن: 4796770-0411     Email: [email protected]   [1] کارشناس ارشد مامایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، گروه مامایی، تبریز، ایران   [2] کارشناس ارشد مامایی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، گروه مامایی، تبریز، ایران (نویسنده مسئول)   [3] دکتری فیزیولوژی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، گروه فیزیولوژی، تبریز، ایران